Компьютер аппарат тармоклари

9-синф учун ўқув қўлланма

Кириш

Шахсий компьютер (ПК) - бу ҳозирги замоннинг асосий иш курилмаси ва коммуникация воситасига айланган. Унинг ишлаши иккита асосий компонентга боглиқ: аппарат тармоклар ва дастур тармоклар. Аппарат тармоклар - бу компьютернинг физик компонентлари, яъни биз кўрадиган ва узатиш имконига эга бўлган қисмлари.

Компьютер аппарат тармоклари

Компьютернинг асосий аппарат тармоклари

Асосий аппарат тармоклар

1. Материн плата (Motherboard)

Материн плата - бу компьютернинг асосий платаси бўлиб, барча компонентлар ўзаро шу плата орқали алоқаланади. У маркий процессор (CPU), оператив хотира (RAM), видеокарта ва бошқа Expansion cardлар учун сокетларни ўз ичига олади.

2. Маркий процессор (CPU - Central Processing Unit)

Маркий процессор - бу компьютернинг "мияси" ҳисобланади. У барча ҳисоб-китоб ва қарар қабул қилиш жараёнларини бажаради. CPU иш тезлиги гигагерц (GHz) билан ўлчанади. Замонавий процессорлар икки ёки undan ortiq yadrodan ташкил топган бўлиши мумкин.

3. Оператив хотира (RAM - Random Access Memory)

Оператив хотира - бу CPU томонидан ишлатилаётган маълумотлар ва дастурлар вақтинча сақланадиган хотира. RAM иш тезлиги ва сақлов қобилияти компьютернинг умумий иш тезлигига таъсир кўрсатади. RAM маълумотлари компьютер ёпилганида йўқолади.

4. Qattiq диск (HDD) ва SSD

Қаттиқ диск (HDD) ва солид-стейт диск (SSD) - бу маълумотларни доимий сақлаш учун ишлатиладиган қурилмалар. HDD архаик магнит технологиясидан фойдаланса, SSD замонавий флеш-хотира технологиясидан фойдаланади. SSD HDD га нисбатан тезроқ ишлайди, аммо баҳолароқ бўлади.

5. Видеокарта (GPU - Graphics Processing Unit)

Видеокарта - бу мониторга тасвир чиқариш учун жавоббер бўлган қурилма. У график маълумотларни қайта ишлаш ва экранга чиқариш билан шуғулланади. Видеокарталар, асосан, видеўйинлар ва график дизайн ишлари учун муҳим аҳамият касб этади.

6. Блок питания (Power Supply Unit - PSU)

Блок питания - бу компьютернинг барча компонентларига электр таъминотини таъминловчи қурилма. У шаҳар электр тармогидан оладиган юкори вольтли токни компьютер компонентлари ишлатиши учун зарур бўлган паст вольтли токга айлантиради.

7. Корпус (Case)

Корпус - бу компьютернинг барча компонентларини ўз ичига олувчи контейнер. У компонентларни чанг ва бошқа ташқи таъсирлардан химоя қилиш билан бирга, иссиқликни чиқариш учун вентиляция тизимини таъминлайди.

Кириш-чиқиш қурилмалари

Кириш қурилмалари (Input Devices)

Кириш қурилмалари орқали фойдаланувчи компьютерга маълумот киритади:

Чиқиш қурилмалари (Output Devices)

Чиқиш қурилмалари орқали компьютер фойдаланувчига маълумот чиқаради:

Тест: Компьютер аппарат тармоклари

Қуйидаги тест саволларига тўғри жавоб беринг:

1. Компьютернинг "мияси" деб қайси аппарат тармок аталади?

2. Қайси аппарат тармок маълумотларни доимий сақлайди?

3. Компьютер компонентларини ўзаро боғловчи асосий плата?

4. Қайси аппарат тармок вақтинча хотира вазифасини бажаради?

5. График маълумотларни қайта ишлаш билан ким шуғулланади?

6. Компьютерга электр таъминотини таъминловчи қурилма?

7. Қайсиси кириш қурилмаси ҳисобланади?

8. Қайсиси чиқиш қурилмаси ҳисобланади?

9. Қайси хотира тури тезроқ ишлейди?

10. Компьютер компонентларини чангдан химоя қилувчи қисм?